Ung thư cổ tử cung và ung thư vú là những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư ở phụ nữ. Tầm soát ung thư định kì sẽ đem lại nhiều lợi ích trong việc xác định ung thư vú và ung thư cổ tử cung hơn nữa có thể cứu sống được nhiều người. Càng phát hiện sớm, càng có nhiều khả năng chữa được bệnh.

Phòng ngừa sớm ung thư cổ tử cung

Ung thư cổ tử cung (UTCTC) là loại ung thư thường gặp đứng thứ 2 trong các loại ung thư ở phụ nữ. UTCTC do HPV (Human Papilloma virus) gây ra. Đây là loại vi rút dễ lây qua đường quan hệ tình dục, chỉ cần tiếp xúc ngoài da ở bộ phận sinh dục một lần cũng có thể lây. HPV có thể lây từ nam sang nữ, từ nữ sang nam nhưng chỉ có thể gây bệnh ở phụ nữ. Có rất nhiều chủng vi rút HPV, tuy nhiên chỉ có 5 loại gây ung thư là type 16, 18, 45, 31, 33… trong đó type 16 và 18 có khả năng gây bệnh cao nhất.

 

Tầm soát sớm để ngăn ngừa bệnh ung thư cổ tử cung và ung thư vú

Tại Việt Nam,  mỗi năm có trên 5.000 phụ nữ mắc UTCTC, trong đó có tới 50% tử vong. Nhiễm virus HPV là nguyên nhân chính gây gây UTCTC. Một số yếu tố được xem là tăng nguy cơ nhiễm HPV và phát triển UTCTC như phụ nữ có quan hệ tình dục sớm hay có nhiều bạn tình. Người chồng hoặc bạn tình có quan hệ tình dục với nhiều phụ nữ hay đã từng có vợ bị UTCTC; phụ nữ dùng thuốc tránh thai kéo dài (trên 5 năm); sinh đẻ nhiều; hút thuốc lá; tình trạng suy giảm miễn dịch như nhiễm HIV, mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục…

Mặc dù là bệnh nguy hiểm tuy nhiên vẫn có thể phòng ngừa và điều trị tốt nếu phát hiện sớm UTCTC. Để chống lại bệnh chúng ta cần có chiến lượt hiệu quả bao gồm chủng ngừa và tầm soát. Hiện nay đã có vắc xin ngừa bệnh như: CERVARIX (ngừa HPV 16 và 18), GARDASIL (ngừa HPV 16, 18 và vi rút gây bệnh hoa liễu) đều tiêm 3 mũi trong 6 tháng với mức giá lần lượt là 900.000-1.300.000 đồng.

Đối với giai đoạn tiền ung thư, có thể tầm soát bằng phương pháp xét nghiệm tế bào âm đạo và cổ tử cung (Pap smear - soi tế bào qua kính hiển vi tìm tế bào bất thường gây bệnh). Đây là phương pháp đơn giản, kinh tế nhưng đem lại hiệu quả cao đang được sử dụng hầu hết ở các cơ sở điều trị ung bướu và phụ khoa. “Phụ nữ ngoài 40 tuổi nên đi khám phụ khoa và làm xét nghiệm UTCTC mỗi năm một lần để phát hiện sớm và điều trị bệnh tốt hơn”.

Các phương pháp tầm soát ung thư vú

Chụp nhũ ảnh: Hiện nay tác dụng của nhũ ảnh trong tầm soát ung thư vú đã được công bố qua nhiều nghiên cứu. Nhũ ảnh được sử dụng đầu tiên năm 1913 trên tuyến vú đã phẫu thuật, 1930 được sử dụng trên bệnh nhân. Sau đó thì các nghiên cứu chứng minh hiệu quả của nhũ ảnh trong tầm soát làm giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú. Từ 1965 nhiều tiến bộ về kỹ thuật giúp cải thiện chất lượng hình ảnh của nhũ ảnh và giảm liều bức xạ cho bệnh nhân. Nhũ ảnh phát hiện những tổn thương vi vôi hóa mà khám lâm sàng không sờ thấy.

Siêu âm vú: Hỗ trợ cho nhũ ảnh trong tầm soát, giúp phát hiện được nang hay bướu đặc (nang đơn thuần không chồi luôn luôn lành tính), giúp cung cấp thông tin về bản chất và giới hạn của bướu đặc và tổn thương khác ở vú. Ngoài ra còn là phương tiện hình ảnh chỉ dẫn sinh thiết tổn thương nghi ngờ ác tính. Hiệu quả của siêu âm tuyến vú phụ thuộc vào kinh nghiệm của người bác sĩ siêu âm, máy siêu âm và hạn chế của siêu âm là khó so sánh với kết quả siêu âm cũ.

MRI: Là kỹ thuật hỗ trợ cho nhũ ảnh trong tầm soát ung thư vú, được sử dụng cho nhóm phụ nữ có nguy cơ cao. MRI được chứng minh là công cụ hỗ trợ cho nhũ ảnh trong trường hợp có đột biến BRCA giúp phát hiện ung thư giai đoạn sớm tuy nhiên giá thành cao.

Khám lâm sàng tuyến vú: Được thực hiện bởi bác sĩ lâm sàng, khám với 2 tư thế: bệnh nhân ngồi và nằm, khám và so sánh 2 bên tuyến vú. Khám lâm sàng có thể phát hiện bướu ≥ 1cm. Khám lâm sàng tầm soát có hiệu quả trong phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm và thường được thực hiện ở các nước đang phát triển nơi mà ung thư vú đang tăng và nhũ ảnh chưa phát triển mạnh.

Tự khám tuyến vú: Là phương pháp ít tốn kém và được thực hiện bởi chính bệnh nhân. Tác dụng của tự khám tuyến vú giúp tăng sự quan tâm đến sức khỏe của mỗi người, giúp cho người phụ nữ tự phát hiện những thay đổi bất thường của mô tuyến vú trước khi đến thầy thuốc chuyên khoa thăm khám.

Ung thư vú có tỷ lệ mắc bệnh cao, tỷ lệ tử vong đáng kể, nhưng giai đoạn sớm có thể phát hiện bằng những phương tiện tầm soát hầu hết sẽ được trị khỏi hoàn toàn. Lợi ích của tầm soát ung thư vú đã được chứng minh bởi nhiều công trình lớn. Chiến lược tầm soát phụ thuộc vào nguy cơ của người tầm soát, khả năng của nền y tế, quyết định của người được tầm soát và phải luôn luôn cân nhắc hiệu quả của tầm soát trước khi tiến hành tầm soát.

Bệnh viện Quốc tế City cung cấp cho bệnh nhân dịch vụ chăm sóc an toàn và chất lượng trong một mội trường thân thiện. Với đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng giàu kinh nghiệm trong từng lĩnh vực, sẽ sẵn sàng hỗ trợ tư vấn cho bệnh nhân và thân nhân về mọi mặt trong chỉ định điều trị, các phản ứng phụ, các thay đổi trong cuộc sống, trong lúc cũng như sau khi điều trị… Dịch vụ bao gồm tư vấn, phẫu trị và hóa trị. Liên hệ: (08) 6280 3333  Bệnh viện Quốc tế City – Số 3 – Đường 17A – P.Bình Trị Đông B – Q.Bình Tân. Website: https://cih.com.vn/ Tầm soát bệnh: https://cih.com.vn/dich-vu/goi-tam-soat.html