Phát hiện sớm xơ vữa động mạch phòng ngừa nhồi máu cơ tim

2019-08-01 03:42:13

Xơ vữa động mạch có thể ảnh hưởng đến bất kỳ động mạch nào trong cơ thể, bao gồm các động mạch ở tim, não, thận, tay, chân… Khi động mạch của cơ quan nào bị xơ vữa sẽ phát triển bệnh ở cơ quan đó.

TIN LIÊN QUAN

Xơ vữa động mạch là một bệnh trong đó mảng bám tích tụ bên trong các động mạch. Mảng bám được tạo thành từ chất béo, cholesterol, canxi và các chất khác có trong máu. Theo thời gian, mảng bám cứng lại và làm hẹp dần các động mạch. Điều này hạn chế dòng chảy của máu giàu oxy đến các cơ quan của cơ thể. Xơ vữa động mạch có thể ảnh hưởng đến bất kỳ động mạch nào trong cơ thể, bao gồm các động mạch ở tim, não, thận, tay, chân… Khi động mạch của cơ quan nào bị xơ vữa sẽ phát triển bệnh ở cơ quan đó.

Ths.Bs Bùi Thị Xuân Nga – Bác sĩ Chuyên Khoa Tim Mạch – Bệnh viện Quốc tế City chia sẻ: “Những thói quen sinh hoạt giúp hạn chế diễn tiến của bệnh xơ vữa động mạch cũng như giúp phòng tránh bệnh là: tránh khói thuốc lá, tập thể dục thường xuyên, giữ cân nặng ở mức bình thường, chế độ ăn uống thích hợp (ăn nhiều chất xơ như rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, đạm thực vật hoặc đạm từ cá, gia cầm, ăn ít chất béo bão hòa và ít cholesterol)”.

Xơ vữa động mạch có thể gây nhồi máu não.

Bệnh động mạch vành: Động mạch vành là những động mạch cung cấp máu giàu oxy nuôi trái tim. Xơ vữa gây hẹp động mạch vành làm giảm lưu lượng máu đến cơ tim. Động mạch vành bị xơ vữa có thể bị hình thành cục máu đông dẫn đến ngăn chặn một phần hoặc tắc hoàn toàn dòng máu nuôi tim do mạch vành đó cung cấp. Khi đó, người bệnh sẽ có triệu chứng cơn đau thắt ngực hoặc nhồi máu cơ tim.

Bệnh động mạch cảnh: Động mạch cảnh là những động mạch cung cấp máu giàu oxy cho não. Xơ vữa gây hẹp động mạch cảnh làm giảm lưu lượng máu đến não, khi đó người bệnh có thể bị đột quỵ, biểu hiện các triệu chứng như tê hoặc yếu nửa người, nói khó hoặc mất ngôn ngữ.

Người bệnh sẽ có triệu chứng cơn đau thắt ngực hoặc nhồi máu cơ tim.

Bệnh động mạch ngoại vi: Là các động mạch cung cấp máu giàu oxy cho chân, tay và vùng chậu. Xơ vữa gây hẹp động mạch ngoại biên dẫn đến các bộ phận này của cơ thể bị thiếu máu nuôi, khi đó người bệnh có thể bị tê, đau và đôi khi bị viêm, loét hoặc nhiễm trùng kéo dài, hoại tử chi.

Hiện nay chưa xác định nguyên nhân chính gây xơ vữa động mạch, tuy nhiên, một số đặc điểm hoặc thói quen có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như: huyết áp cao; hút thuốc lá; người mắc bệnh tiểu đường; người thừa cân, béo phì, thiếu hoạt động thể chất; chế độ ăn uống không lành mạnh; người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim sớm. Điều trị xơ vữa động mạch có thể bao gồm những thay đổi lối sống như: chế độ ăn uống thích hợp, giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì, kiểm soát căng thẳng, hoạt động thể lực và bỏ hút thuốc lá. Kết hợp với việc dùng thuốc tùy theo tình trạng bệnh như: Thuốc điều chỉnh các rối loạn lipid máu; hạ huyết áp; thuốc hạ đường huyết; ngăn ngừa cục máu đông. Điều quan trọng là phải uống thuốc thường xuyên theo toa của bác sĩ đồng thời với một lối sống lành mạnh cho tim.

Chẩn đoán hẹp động mạch cảnh

Khám động mạch cảnh: sờ động mạch cảnh vùng cổ (động mạch cảnh gốc), vùng sau amiđan (động mạch cảnh trong), phát hiện mảng rắn dưới tay. Thông thường, bên bị xơ vữa sẽ có động mạch đập rất yếu.

Siêu âm Doppler hệ động mạch cảnh: đây là phương pháp đơn giản với độ an toàn và chính xác cao, phát hiện nhanh bệnh. Tại một số quốc gia, siêu âm Doppler động mạch cảnh là xét nghiệm thường quy đối với những người cao tuổi và những người mắc một hoặc các bệnh sau: tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn lipid máu, nghiện thuốc lá, béo phì, suy mạch vành hoặc thiểu năng tuần hoàn não.

Chụp cắt lớp vi tính xoắn ốc: khi chụp, tiêm nhanh thuốc cản quang tĩnh mạch, hình ảnh các lớp cắt xoắn ốc liên tục cho phép nghiên cứu tỉ mỉ các tổn thương của các mạch máu. Phương pháp này khắc phục được hầu hết các nhược điểm của siêu âm Doppler, cho chất lượng chẩn đoán cao với các ưu điểm như: tái dựng các lớp cắt ngang liên tục với độ dày tùy ý, mạch máu có độ cản quang cao, có thể đo chính xác kích thước các động mạch, tái tạo dễ dàng hình nhiều mặt phẳng, đánh giá lòng mạch, tình trạng huyết khối, mức độ tổn thương của mảng xơ vữa…

Chụp cộng hưởng từ: giúp chẩn đoán khu trú rõ hơn với độ chính xác tương đương chụp mạch.

Điều trị xơ vữa động mạch

Đa số bệnh nhân được uống thuốc chống kết tụ tiểu cầu để phòng ngừa và làm giảm biến chứng của mảng xơ vữa. Việc chỉ định mổ lấy mảng xơ vữa cũng cho kết quả khả quan. Cho dù các mảng đóng bám có làm giảm lưu lượng máu của dòng chảy trên 70% ở tuổi 80, việc điều trị vẫn có hiệu quả.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, ở thế kỷ 21, xơ vữa động mạch vẫn là nguyên nhân gây tử vong cao. Việc phát hiện sớm mảng xơ vữa động mạch cảnh từ khi chưa bị biến chứng là một yêu cầu cần thiết, góp phần làm giảm tai biến mạch máu não, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và tuổi thọ.

Lịch khám tháng 08 của BS Khoa Mạch Máu

TIN LIÊN QUAN

Khoa Mạch Máu Bệnh viện Quốc tế City

Số 3, đường 17A, P. Bình Trị Đông B, Quận Bình Tân, TP.HCM.

ĐT: (8428) 6280 3333. Máy nhánh 0 để gặp nhân viên tư vấn.

Website: www.cih.com.vn.

Facebook: https://www.facebook.com/BenhVienQuocTeCity/

Tim mạch - Can thiệp mạch máu