Không hút thuốc vẫn có nguy cơ ung thư phổi?

Hút thuốc là nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư phổi. Đa phần các ca ung thư phổi (85%) có nguyên nhân bắt nguồn từ việc hút thuốc lá trong một thời gian dài. Tuy nhiên, nó không phải là lý do duy nhất. Thực tế, còn nhiều nguyên nhân khác gây ra ung thư phổi ngay cả khi bạn không hút thuốc.

Ung thư phổi có thể ảnh hưởng tới cả người hút và không hút thuốc lá. Dưới đây là 4 nguyên nhân khác, phổ biến nhất.

Hút thuốc lá thụ động

Hút thuốc lá thụ động là hình thức hít phải khói thuốc lá từ không khí, mà không trực tiếp hút thuốc lá. Khi hút thuốc, người hút thường thở ra 2 luồng khói chính và phụ và 20% khói thuốc bị hít vào trong luồng chính, 80 % còn lại được gọi là luồng phụ. Luồng phụ mang nhiều thành phần độc hại và chất gây ung thư hơn nhiều so với luồng chính.

Khói thuốc cấu tạo từ một hỗn hợp khí và bụi. Theo Tổ chức Y tế Quốc tế (WHO), trong khói thuốc có khoảng 4000 chất hóa học. Trong đó có 40 chất được xếp vào loại gây ung thư, gồm những chất như nicotin, oxide carbon, hắc ín, benzene, formaldehyde, ammonia, acetone, arsenic, hydrogen cyanide,.. ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thần kinh, mạch máu và nội tiết. Gây ra những bệnh tim mạch, giảm trí nhớ và các bệnh ung thư.

Trẻ em và người lớn tuổi, đặc biêt rất nhạy cảm với khói thuốc lá. Tương tự đối với những người bị bệnh tim hay bệnh đường hô hấp.

Đối với người lớn: Nguy cơ làm tăng các bệnh tim mạch lên 25% ….Đặc biệt bệnh ung thư phổi gây nguy cơ tử vong do hút thuốc lá thụ động.
Đối với trẻ em: khói thuốc lá là nguyên nhân gây chết ngạt, viêm phế quản, hen suyễn và nhiễm trùng đường hô hấp.

Các chuyên gia nhận định chương trình cai thuốc lá không chỉ có ích cho bản thân người hút mà còn bảo vệ những người xung quanh.

Ho, khó nuốt, tức ngực... là những dấu hiệu nguy cơ ung thư phổi.

Yếu tố môi trường: nguy cơ tiềm ẩn có thể gây bệnh ung thư phổi.

Hít phải khí Radon hoặc Arimang

Radon: là khí hiếm phóng xạ không màu, không mùi, hình thành và tồn tại trong đất một cách tự nhiên. Khí này đặc biệt độc đối với phổi. Tiếp xúc với radon được coi như nguyên nhân phổ biến thứ hai dẫn đến ung thư phổi. Tại Mỹ, Radon là nguyên nhân gây ra ung thư phổi khiến khoảng 21.000 người tử vong mỗi năm.

Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, người dân có thể tiếp xúc với khí radon trong nhà hay trong các công trình xây dựng trên nền đất, đá có đặc tính phóng xạ cao. Khí radon từ trong nền đất, đá có thể thoát ra và thâm nhập vào tòa nhà thông qua các vết nứt trên tường hay qua nền gạch bê tông. Chính vì vậy, những người dành nhiều thời gian trong tầng hầm hay ở các tầng thấp của tòa nhà sẽ có nguy cơ cao tiếp xúc với khí radon.

Amiăng: là loại chất có thể gây ra nhiều loại bệnh ở phổi khác nhau, trong đó có ung thư phổi. Hút thuốc lá và amiăng có ảnh hưởng kết hợp trong việc dẫn tới sự hình thành ung thư phổi. Đối với những người hút thuốc có tiếp xúc với amiăng, nguy cơ mắc bệnh tăng tới 45 lần. Ngoài ra amiăng còn có thể gây ra ung thư màng phổi, được gọi là u trung biểu mô màng phổi (khác với ung thư phổi).

Ô nhiễm không khí

Năm 2013, Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố ô nhiễm không khí là một trong các nguyên nhân chính khiến con người tử vong do ung thư phổi. Tiến sĩ Dana Loomis, đại diện IARC cho biết các kết quả nghiên cứu chỉ ra nguy cơ ung thư phổi tăng vọt ở những cá nhân tiếp xúc với không khí ô nhiễm.

Các hạt vật chất nhỏ (bụi PM2.5) và các sol khí sunfat (có trong khí thải xe cộ) có liên quan tới sự gia tăng nguy cơ ung thư phổi. Lượng nitơ điôxít trong không khí tăng lên 10 phần tỉ sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh lên 14%. Theo ước tính, ô nhiễm không khí ngoài trời là nguyên nhân của 1-2% số trường hợp mắc ung thư phổi.

Có bằng chứng tạm thời rằng ô nhiễm không khí trong nhà liên quan tới việc đốt củi, than, phân hay tàn dư thực vật phục vụ cho nấu nướng hay sưởi ấm trong gia đình làm gia tăng nguy cơ mắc ung thư phổi. Nguy cơ này ảnh hưởng đến khoảng 2,4 tỉ người trên toàn cầu và người ta tin rằng nó là nguyên nhân của 1,5% số ca tử vong do ung thư phổi.

Làm việc trong môi trường ô nhiễm và nhiều hóa chất cũng làm tăng khả năng ung thư. Ví dụ môi trường có chứa nhiều hóa chất độc hại như uranium, radium hay những chất phóng xạ. Ngoài ra những hóa chất trong quá trình các bạn tiếp xúc tại nơi làm việc như đồng, than đá, amiang, crom, nhựa đường… cũng có thể gây ra ung thư phổi.

Lối sống

Mặc dù không hút thuốc có thể làm giảm đáng kể nguy cơ ung thư phổi, nhưng những người không hút thuốc vẫn có thể bị mắc bệnh nếu có lối sống không lành mạnh. Ngoài ra, chế độ ăn uống không lành mạnh (ăn nhiều thịt đỏ, đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn,…) cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, cách tốt nhất để phòng tránh bệnh ung thư phổi ở cả những người hút thuốc và không hút thuốc là có chế độ ăn lành mạnh với nhiều rau xanh, trái cây tươi…

Mắc bệnh phổi mãn tính và do cơ địa

Người mắc những chứng bệnh liên quan đến phổi lâu năm như bệnh bụi phổi, lao phổi, phổi silic đều có khả năng mắc ung thư phổi cao.

Một trường hợp nữa là do chứng viêm phế quản gây ra sẹo xơ trong quá trình điều trị bệnh của các bạn. Vảy tế bào bình thường có thể phát triển thành ung thư phổi nếu không có biện pháp điều trị đúng đắn, kịp thời.

Yếu tố di truyền

Những người có cha mẹ hay anh chị em bị ung thư phổi có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2 lần so với người khác. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu nguy cơ ung thư phổi gia tăng là do các gen hay phơi nhiễm khói thuốc vì có người thân hút thuốc lá. Tuy nhiên, theo nghiên cứu được công bố trên Oncology Letter năm 2017, có rất ít gen đặc biệt liên quan đến ung thư phổi được xác định. Các nhà nghiên cứu cho rằng, có thể đó là sự kết hợp của cả 2 yếu tố di truyền và ô nhiễm môi trường (vì những người trong gia đình cùng sống trong một môi trường).

Ngoài ra, theo Trung tâm Điều trị Ung thư Mỹ, những người không hút thuốc lá nhưng có thành viên trong gia đình từng mắc ung thư phổi cũng có nguy cơ cao phát triển bệnh này.

Đột biến là một sự thay đổi ngẫu nhiên trong gen của con người. Sự đột biến có thể là vô hại—nhưng cũng có thể dẫn đến một căn bệnh. Một số đột biến giờ đã được xác định là gây ung thư phổi và những loại đột biến thông thường nhất là EGFR và ALK. Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, một số đột biến di truyền có xu hướng phổ biến ở những bệnh nhân không hút thuốc hơn so với những người có hút thuốc lá.

Tầm soát ung thư phổi là cách để phát hiện sớm và giúp quá trình điều trị hiệu quả hơn. Ảnh minh họa của Bệnh viện Quốc tế City.

Triệu chứng của ung thư phổi

Triệu chứng ung thư phổi giai đoạn đầu thường rất ít biểu hiện cho người bệnh biết. Hầu hết, các dấu hiệu và triệu chứng ung thư phổi xuất hiện ở giai đoạn muộn. Một số người thậm chí có thể không cảm nhận được các triệu chứng hoặc chỉ cảm thấy mệt mỏi chung chung. Tuy nhiên, nếu xuất hiện những triệu chứng dưới đây bạn có lý do để nghi ngờ rằng căn bệnh ung thư phổi đang tồn tại trong cơ thể:

Khó chịu hoặc đau ở ngực.
Ho không giảm hoặc nặng dần theo thời gian.
Khó thở.
Thở khò khè.
Có máu trong đờm.
Khàn tiếng.
Khó nuốt.
Ăn không ngon.
Sụt cân không có lý do.
Cảm thấy rất mệt mỏi.
Viêm hoặc tắc nghẽn trong phổi.
Hạch sưng hoặc phì đại ở trong ngực hoặc vùng giữa 2 phổi.

Khi xuất hiện những triệu chứng này, bạn nên đến gặp bác sĩ để thăm khám và xét nghiệm ngay. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp người bệnh kéo dài thời gian sống và giúp quá trình điều trị hiệu quả hơn.

Tầm soát ung thư phổi

Gói tầm soát ung thư phổi
Khám lâm sàng
Tiền sử bệnh
Khám bác sỹ chuyên khoa
Chẩn đoán hình ảnh
CT phổi liều thấp - không tiêm thuốc tương phản
Giá gốc	2,350,000
Giá ưu đãi	1,900,000