Phòng ngừa loét cho bệnh nhân nằm lâu

Chào bác sĩ,

Bà em năm nay 85 tuổi. Bà bị bệnh và không thể ngồi dậy. Thời gian nằm quá lâu khiến bà bị loét. Mong bác sĩ tư vấn làm sao để giảm loét và cách phòng ngừa lở loét như thế nào.

Rất cảm ơn!

Chào bạn!

Loét da thường dễ xảy ra với những người cao tuổi ít vận động, người bệnh nằm lâu tại giường, người bệnh bị liệt, người bệnh gãy xương, chấn thương phải hạn chế cử động... Do đó, việc chăm sóc, phòng ngừa loét cho những bệnh nhân trên rất quan trong trong quá trình điều trị. Người bệnh nặng, người cao tuổi, vận động đi lại rất khó khăn, bệnh nhân thường nằm một chỗ, do sự đè ép của sức nặng cơ thể tác động lên da và tổ chức dưới da làm cho các mạch máu co thắt lại, hạn chế sự lưu thông máu và gây thiếu máu tổ chức, tình trạng này kéo dài dẫn đến nhiễm khuẩn, hoại tử tổ chức, loét.

1. Cách phát hiện sớm vùng da loét

Phát hiện sớm các dấu hiệu của loét: vùng da tỳ đè ửng đỏ và sưng nề, không mất đi trong vòng 15 phút kể từ khi thôi không tỳ lên; tiến hành mát-xa, xoa bóp trong vòng 15 - 30 phút mà vết ửng đỏ không mất đi là dấu hiệu chuẩn bị loét. Các vùng da dễ bị loét là những nơi mà da sát xương, những điểm tỳ khi nằm, ngồi, đứng, đi như: vùng chẩm, vai, cùng cụt, mông, gót chân, 2 mẫu chuyển lớn xương đùi... Bên cạnh đó, các yếu tố như: da ẩm ướt, bệnh nhân dùng một số thuốc kháng viêm, giảm đau có khả năng làm tăng nguy cơ bị loét.

Ở giai đoạn đầu, vết loét hiện diện dưới dạng tử ban trên vùng da nhô xương hay vùng bị đè. Hầu hết ở giai đoạn này, loét có thể mất đi nếu không còn sự tỳ đè. Ở giai đoạn nặng hơn, vết loét trên bề mặt có biểu hiện như một vết trầy, hố nông hay phồng giộp. Biểu hiện trên da có thể bị mất phần biểu bì, bì, hay cả phần bì và u mỡ. Vết loét không được điều trị, chăm sóc sẽ làm mất toàn bộ bề dày của da và có sự phá hủy rộng hơn như hoại tử mô, tổn thương phần cơ, xương hay các cấu trúc nâng đỡ… Các vết loét nặng, khi được điều trị thì phải mất hàng tháng hay hàng năm vết loét giai đoạn này mới có thể lành.

2. Cách chăm sóc để phòng ngừa loét

Để phòng ngừa loét hiệu quả cần hạn chế tối đa những yếu tố làm tăng quá trình loét ở bệnh nhân. Trong quá trình chăm sóc bệnh nhân, nhất là những bệnh nhân nằm trên giường lâu năm, 1 - 2 giờ phải thay đổi tư thế người bệnh 1 lần, kết hợp với việc làm vệ sinh như lau khô mồ hôi, làm mát vùng tỳ đè. Tư thế nằm ngửa cần có gối mềm kê ở các vùng thắt lưng, khoeo, gót. Tư thế nằm nghiêng cần có gối  kê ở thắt lưng, gối, gót. Tất cả các gối kê cần giữ tư thế sinh lý của cột sống, của chi và chống loét do đè ép. Thường xuyên vệ sinh sạch sẽ thân thể người bệnh. Làm thoáng da và dùng một số bột chống ẩm xoa lên vùng thường xuyên bị đè, cọ sát nhiều của người bệnh. Người bệnh phải được nằm nơi thông thoáng và khô ráo, tránh ẩm mốc dễ tạo các vết loét, nên sử dụng nệm chống loét để lót cho bệnh nhân nằm. Ngoài việc vệ sinh, chăm sóc dinh dưỡng đầy đủ rất cần thiết, vì sự thiếu hụt dinh dưỡng sẽ làm chậm quá trình lành vết thương, cần cho bệnh nhân ăn uống đủ chất dinh dưỡng để phục hồi sức khỏe và dự phòng loét. Khi bệnh nhân đã bị loét, cần đến ngay cơ sở y tế để điều trị.

Chúc bạn có phương pháp chăm sóc tốt cho người thân tránh lở loét.
Thân.