Những ngày qua, chủ đề chích ngừa vắc-xin được rất nhiều khách quan tâm. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu đúng về tiêm chủng vắc-xin dẫn đến tâm lý lo lắng thái quá. Dưới đây là những chia sẻ của BS Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1.
𝟏. 𝐀𝐢 𝐧𝐞̂𝐧 𝐜𝐡𝐢́𝐜𝐡?
✨ Không có chuyện người thể trạng yếu ớt thì chích sẽ bị hành nhiều, có người to như voi cũng bị hành, có người như sên nhưng lại không bị hành.
✨ Không có chuyện người đang bị bệnh nền ổn định thì chích vô sẽ ảnh hưởng bệnh nền. Người bệnh nền càng nên chích ngừa vì người bệnh nền mắc Covid rất dễ biến chứng nặng (bệnh tiểu đường, cao huyết áp, tim mạch, đặt stent, viêm gan B,C, thiếu máu tán huyết, rối loạn tiền đình,... mấy bữa nay bị hỏi quài, ổn định là chích, càng nên chích)
✨ Không có chuyện người lớn tuổi chích vô bị hành nhiều, ảnh hưởng sức khỏe, người càng lớn tuổi càng ít bị hành.
✨ Rất hiếm các loại thuốc đang sử dụng ảnh hưởng đến chích vắc-xin, chích xong vẫn uống thuốc hàng ngày bình thường.
𝟐. 𝐀𝐢 𝐤𝐡𝐨̂𝐧𝐠 𝐜𝐡𝐢́𝐜𝐡?
✨ Dị ứng phản ứng phản mức độ 2 (phù mặt, nôn ói đau bụng dữ dội, phải chích adrenalin) với tất cả các thứ (thức ăn, thuốc…).
✨ Phụ nữ mang thai (nước ngoài họ cho chích nếu nguy cơ mắc bệnh cao).
✨ Cho con bú (nước ngoài cho, VN chưa), nước ngoài chích xong vẫn bú phà phà.
✨ Người đang bị ung thư giai đoạn cuối, đang chứ không phải đã chữa ổn định.
✨ Người đang xơ gan giai đoạn cuối.
Đo huyết áp kiểm tra sức khỏe trước khi tiêm vắc-xin.
𝟑. 𝐀𝐢 𝐤𝐡𝐨𝐚𝐧 𝐜𝐡𝐢́𝐜𝐡 𝐜𝐡𝐨̛̀ 𝐪𝐮𝐚 𝐜𝐨̛𝐧 𝐫𝐨̂̀𝐢 𝐜𝐡𝐢́𝐜𝐡?
✨ Trẻ dưới 18 tuổi chưa có chích, bây giờ chích cho người lớn thôi.
✨ Đang bệnh cấp tính.
✨ Đang uống thuốc ức chế miễn dịch, nếu ngưng 14 ngày rồi thì được chích.
𝟒. 𝐓𝐫𝐮̛𝐨̛́𝐜 𝐤𝐡𝐢 𝐜𝐡𝐢́𝐜𝐡 𝐧𝐞̂𝐧 𝐥𝐚̀𝐦 𝐠𝐢̀?
✨ Hợp tác khai báo y tế, thực hiện các thủ tục, trật tự và giữ khoảng cách.
✨ Bình tĩnh, không đọc tin tức lung tung về vắc-xin làm gì, chích vắc-xin là cơ hội tốt không được bỏ qua tầm tay.
✨ Không uống cà phê nhiều vì khi khám sàng lọc mạch nhanh quá, tim đập thình thịch lại phiền.
✨ Ngồi nghỉ thư giãn chút rồi khám sàng lọc, chứ không đi lật đật huyết áp tăng lên lại phiền.
✨ Có một số người nguy cơ thì chích tại bệnh viện hay chích cuối buổi.
𝟓. 𝐓𝐫𝐨𝐧𝐠 𝐯𝐨̀𝐧𝐠 𝟑𝟎 𝐩𝐡𝐮́𝐭 𝐨̛̉ 𝐭𝐚̣𝐢 𝐧𝐨̛𝐢 𝐜𝐡𝐢́𝐜𝐡 𝐧𝐠𝐮̛̀𝐚 𝐧𝐞̂𝐧 𝐥𝐚̀𝐦 𝐠𝐢̀?
✨ Giữ khoảng cách an toàn, không bàn về chuyện hành của vắc-xin sau chích.
✨ Thư giãn, nói chuyện vui cũng được.
✨ Báo bác sĩ ngay nếu nổi mề đay, mệt tức ngực, khó thở, choáng váng, đau bụng nhiều (tình huống này rất hiếm).
𝟔. 𝐕𝐞̂̀ 𝐧𝐡𝐚̀ 𝐥𝐚̀𝐦 𝐠𝐢̀?
Sẽ bị hành hay không thì tùy và nhiều kiểu khác nhau, 6 tiếng đầu đa số phơi phới vui vẻ. 6 tiếng sau thì:
🔸 Kiểu 1: khỏe re, không thấy gì đặc biệt, đau chút chút nơi chích, hay suy nghĩ ủa ủa sao kỳ vậy ta, chắc tại …hay là… kệ - người ta có người này người khác.
🔸 Kiểu 2: thường gặp nhất, rêm mình, gai gai sốt, cảm thấy oải quá, sốt nhẹ, đêm đầu sẽ khó ngủ chút, đau đầu chút chút, 24-36-48 tiếng hết. Đa số nhóm này đi làm bình thường, người nào nói không đi làm nổi là do nhõng nhẽo.
🔸 Kiểu 3: sốt cao, mệt mỏi quá, sốt run cầm cập, đau nhức mình quá, uống thuốc giảm đau hạ sốt mà nó cũng giảm chậm quá. Cũng ráng gồng mình chịu đựng, cũng 24-36-48 tiếng hết, hiếm ai 72 tiếng mới hết.
🔸 Kiểu 4: đau bụng, tiêu chảy, ói nhiều, tầng xuất ra vào nhà vệ sinh tăng lên đột ngột, ăn uống không được, ráng ăn chút một cũng sẽ ổn sau 24-48h. Mệt quá thì vào bệnh viện truyền nước biển.
Người có bị cao huyết áp hay khi đi khám sàng lọc mới biết huyết áp hơi cao thì nên đo huyết áp mỗi 4-6h trong 24h đầu sau chích.
Sau 4 ngày mà còn đau nơi chích, đau nơi nào đó trên người hoài, nhiều thì đi khám hay gọi điện thoại hỏi tư vấn.
𝟕. 𝐂𝐡𝐢́𝐜𝐡 𝐧𝐠𝐮̛̀𝐚 𝐯𝐚̆́𝐜-𝐱𝐢𝐧 𝐧𝐚̀𝐲 𝐤𝐡𝐨̂𝐧𝐠 𝐜𝐨́ 𝐜𝐡𝐮𝐲𝐞̣̂𝐧 𝐬𝐢𝐧𝐡 𝐫𝐚 𝐜𝐨𝐧 𝐯𝐢 𝐫𝐮́𝐭 𝐂𝐨𝐯𝐢𝐝 𝐭𝐫𝐨𝐧𝐠 𝐧𝐠𝐮̛𝐨̛̀𝐢 (đ𝐨̂̀𝐧 𝐥𝐮𝐧𝐠 𝐭𝐮𝐧𝐠)
Chích xong thường 14 ngày mới có tạo kháng thể. Mũi 2 cách mũi 1 từ 4 -12 tuần tuỳ. Đa số mũi 2 ít hành hơn mũi 1 nhiều.
𝟖. 𝐁𝐚̂𝐲 𝐠𝐢𝐨̛̀ 𝐭𝐲̉ 𝐥𝐞̣̂ 𝐜𝐡𝐢́𝐜𝐡 𝐨̛̉ 𝐜𝐨̂𝐧𝐠 đ𝐨̂̀𝐧𝐠 𝐜𝐨̀𝐧 𝐭𝐡𝐚̂́𝐩 𝐥𝐚̆́𝐦, 𝐜𝐡𝐢́𝐜𝐡 𝐧𝐠𝐮̛̀𝐚 𝐫𝐨̂̀𝐢 𝐯𝐚̂̃𝐧 𝟓𝐊 𝐧𝐠𝐡𝐢𝐞̂𝐦 𝐜𝐡𝐢̉𝐧𝐡.
🏥 Bệnh viện Quốc tế City
⚜ Số 3, đường 17A, P. Bình Trị Đông B, Quận Bình Tân, TP.HCM. (Cạnh Aeon Mall Bình Tân).
☎️ ĐT: (8428) 6280 3333. Máy nhánh 0 gặp tổng đài viên.
🎯 Website: www.cih.com.vn