Theo BS Lê Đức Thọ, Khoa Da Liệu Bệnh viện Quốc tế City, tăng huyết áp là một vấn đề sức khỏe lớn trên toàn cầu do có tỷ lệ lưu hành cao, thường điều trị không phù hợp và có các biến chứng tim mạch đáng kể.
Hướng dẫn của JNC 8 - Joint National Committee 8) khuyến cáo thuốc lợi tiểu loại thiazide là thuốc chống tăng huyết áp hàng đầu vì chúng là những thuốc hiệu quả, rẻ tiền và tương đối an toàn. Thiazide đã được kê đơn rộng rãi trên toàn thế giới, có 22,4-27,6% bệnh nhân bị tăng huyết áp ở Hoa Kỳ được kê đơn thuốc lợi tiểu thiazide hoặc thuốc kết hợp thiazide từ 2001 – 2010.
Tuy nhiên, thuốc lợi tiểu thiazide lại có đặc tính nhạy cảm với ánh sáng và vấn đề ảnh hưởng đến nguy cơ gây ung thư da như thế nào hiện vẫn còn ít được lưu ý.
Ung thư da là bệnh da ác tính rất phổ biến, ước tính có khoảng 1/5 người Mỹ sẽ phát triển ung thư da trong cuộc đời của họ. Các nghiên cứu đã chứng tỏ sự nhạy cảm ánh sáng do thuốc gây ra cho da khi tiếp xúc với bức xạ tia cực tím (UV) sẽ kích hoạt phản ứng bất thường của da và làm tăng nguy cơ ung thư da. Đã có bằng chứng cho thấy việc sử dụng một số thuốc lợi tiểu nhạy cảm với ánh sáng có thể liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc ung thư biểu mô tế bào vảy (squamous cell carcinoma – SCC), u hắc tố ác tính (malignant melanoma – MM).
HYDROCHLOROTHIAZIDE. HYDROCHLOROTHIAZIDE + LISINOPRIL.
Kết quả
Việc sử dụng thuốc lợi tiểu thiazide có liên quan đến việc tăng nguy cơ bị SCC - ung thư biểu mô tế bào vảy (aOR, 1,86; khoảng tin cậy 95% (CI), 1,23 - 2,80); tăng nhẹ nguy cơ ung thư biểu mô tế bào đáy (aOR, 1,19; CI 95%, 1,02 - 1,38) và u hắc tố ác tính (aOR, 1.14; 95% CI, 1.01 - 1.29).
Mặc dù cơ chế chính xác của mối liên quan giữa thiazide và ung thư da vẫn chưa rõ ràng nhưng các loại thuốc có tác dụng kích thích quang hóa được cho là có vai trò chính. Thiazide là thuốc có nguồn gốc từ sulfonamid có thể gây ra phản ứng nhạy cảm ánh sáng. Bức xạ UV gây ra sự phân ly của nhóm thế clo trong cấu trúc hóa học của thiazide gây ra phản ứng gốc tự do và sự hình thành của ROS làm tổn hại cho màng lipid và DNA. Ngoài ra, một nghiên cứu thực nghiệm gần đây đã chứng tỏ hydrochlorothiazide hoặc thuốc kết hợp hydrochlorothiazide đã tăng cường đáng kể sự phá hủy DNA do tia UV-A gây ra bằng cách kích thích sản xuất thymine-thymine và cyclobutane pyrimidine làm tổn thương phân tử và tế bào dẫn đến ung thư da.
Giả thuyết nhạy cảm ánh sáng được hỗ trợ thêm bằng các quan sát lâm sàng trước đây của bệnh nhân vẩy nến được điều trị bằng liệu pháp quang hóa Psoralens và UV-A (PUVA). Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng sự nhạy cảm ánh sáng do thuốc gây ra cho da và sau đó tiếp xúc với bức xạ UV sẽ làm tăng nguy cơ ung thư da. Nguy cơ gia tăng này rõ rệt nhất đối với ung thư biểu mô tế bào vảy SCC và có liên quan mạnh mẽ đến liều UV tích lũy.
Ung thư biểu mô tế bào vảy (Squamous Cell Carcinoma).
Trong phân tích tổng hợp nhóm phụ, thời gian sử dụng thuốc thiazide lâu dài (> 5 năm) có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc SCC và nguy cơ mắc SCC này ở những người sử dụng thiazide dài hạn cao gấp 1,7 lần so với người dùng thiazide theo từng giai đoạn bệnh.
Tuy nhiên, tác động của các yếu tố nguy cơ cá nhân đối với bệnh ung thư da như màu da, lượng ánh nắng mặt trời tiếp xúc hoặc tiền sử gia đình... chưa được xem xét đầy đủ trong phân tích tổng hợp này.
Kết luận
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng thuốc lợi tiểu thiazide có thể liên quan đến việc làm tăng nguy cơ ung thư da. Mối liên quan này được ghi nhận rõ nhất giữa việc sử dụng thuốc hydrochlorothiazide hoặc kết hợp hydrochlorothiazide với nguy cơ ung thư biểu mô tế bào vảy SCC so với các loại ung thư da khác. Các nghiên cứu sâu hơn rất cần thiết để xác nhận những phát hiện nói trên.
Theo Bác sĩ Lê Đức Thọ - Khoa Da Liễu Bệnh viện Quốc tế City.
Thông tin chi tiết vui lòng liên hệ:
- Số 3, đường 17A, P. Bình Trị Đông B, Quận Bình Tân, TP.HCM.
- ĐT: (8428) 6280 3333 (Máy nhánh 0) để gặp tổng đài viên.
- Website: www.cih.com.vn.
- Fanpage: https://www.facebook.com/BenhVienQuocTeCity
Phòng khám Pharmacity Quốc Hương, Quận 2 (Quản lý bởi Bệnh viện Quốc tế City)
- Địa chỉ: Số 44 Quốc Hương, P.Thảo Điền, Quận 2, TPHCM.
- Điện thoại: (028) 700 3350 - EXT: 1346. Hoặc gọi số 0933.576.086
- Thời gian hoạt động: Từ 7:30 đến 20:30.
- Phí khám: 70.000 Đ/lần khám.
Disclaimer:
As a service to our readers, City International Hospital (CIH) provides access to our library of archived content. Please note the date of last review on all articles. No content on this site, regardless of date, should ever be used as a substitute for direct medical advice from your doctor or other qualified clinician.
