Thứ ba, 02/10/2018 |
“Các bệnh da liễu liên quan đến tình dục”, hay “bệnh hoa liễu” là các bệnh có thể lây truyền từ người sang người thông qua các hành vi tình dục, bao gồm các hình thức giao hợp qua đường âm đạo, quan hệ tính dục bằng đường miệng hay qua hậu môn.
Theo Bác sĩ Lê Đức Thọ, Khoa Da Liễu Bệnh viện Quốc tế City, các loại bệnh hoa liễu thường gặp là:
Bệnh do vi khuẩn
- Hạ cam mềm (Haemophilus ducreyi).
- Chlamydia (Chlamydia trachomatis).
- U hạt bẹn (Klebsiella granulomatis).
- Bệnh lậu (Neisseria gonorrhoeae).
- Giang mai (Treponema pallidum).
Bệnh do vi nấm (Tinea corporis, Candida albicans)
Bệnh do virus
- Viêm gan siêu vi B.
- Herpes sinh dục.
- HIV / AIDS.
- Sùi mào gà do HPV (Human Papilloma Virus). Các loại HPV có thể gây ra hầu hết các loại ung thư cổ tử cung, cũng như ung thư hậu môn, ung thư dương vật, ung thư âm hộ hoặc gây ra mụn cóc ở bộ phận sinh dục.
- U mềm lây (Molluscum contagiosum).
Bệnh do ký sinh trùng
- Bệnh rận mu (Phtirius pubis).
- Nhiễm trùng roi (Trichomonas vaginalis).
- Bệnh ghẻ ngứa (Sarcoptes scabiei).
Đặc điểm bệnh lý
Các bệnh hoa liễu lây truyền qua đường tình dục có thể dễ dàng lây nhiễm qua niêm mạc của dương vật, âm hộ, trực tràng và đường tiểu. Một số đường lây truyền khác ít phổ biến hơn như: miệng, họng, đường hô hấp và mắt. Niêm mạc khác với làn da ở chỗ chúng có thể để cho một số tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể. Các tác nhân gây bệnh cũng có thể lây truyền qua những vị trí làn da bị tổn thương. Dương vật thường dễ bị tổn thương do ma sát trong quá trình quan hệ tình dục.
Theo thống kê về tình dục an toàn, nhiều bệnh hoa liễu có thể dễ dàng lây truyền từ miệng qua cơ quan sinh dục hoặc từ cơ quan sinh dục qua miệng. Việc truyền từ miệng sang miệng cũng có thể xảy ra. Với HIV, chất dịch sinh dục là tác nhân gây bệnh dễ dàng hơn so với nước bọt. Một số bệnh lây qua đường tình dục cũng có thể lây truyền qua tiếp xúc da trực tiếp, ví dụ như: Herpes simplex và HPV.
Hành vi tình dục an toàn, chẳng hạn như việc sử dụng bao cao su, là phương pháp đáng tin cậy nhất để giảm nguy cơ mắc các bệnh hoa liễu trong quá trình hoạt động tình dục. Tuy nhiên, tình dục an toàn vẫn không có giá trị bảo vệ tuyệt đối.
Dịch tễ học
Các bệnh lây truyền qua đường tình dục chiếm tỉ lệ cao trên toàn thế giới. Nhiều nền văn hóa có thể gây khó khăn cho bác sĩ trong việc xử lý công khai và thẳng thắn với bệnh nhân về vấn đề tình dục. Ngoài ra, sự phát triển và lây lan của vi khuẩn kháng thuốc đã làm cho một số bệnh khó chữa hơn. Du lịch được coi là nguyên nhân gây phát tán HIV từ châu Phi sang châu Âu và châu Mỹ cuối những năm 1970. HIV/AIDS là nguyên nhân gây tử vong lớn nhất ngày nay ở Châu Phi khu vực hạ Sahara. Phần lớn các trường hợp nhiễm HIV là do không được bảo vệ trong quan hệ tình dục. Viêm gan siêu vi B, các bệnh nhiễm vi nấm, nhiễm ký sinh trùng cũng được phân loại như là một căn bệnh lây truyền qua đường tình dục vì chúng có thể lây nhiễm qua các sinh hoạt tình dục.
Phòng ngừa
Phòng ngừa là biện pháp chính trong việc khống chế các bệnh lây qua đường tình dục, đặc biệt đối với các bệnh khó điều trị như HIV/AIDS, Herpes sinh dục. Cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa lây truyền các bệnh qua đường tình dục là:
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với các bộ phận cơ thể hoặc chất dịch có thể mang mầm bệnh.
- Việc sử dụng bao cao su thích hợp có thể làm giảm tiếp xúc và nguy cơ lây bệnh. Mặc dù bao cao su là hiệu quả trong việc hạn chế tiếp xúc, nhưng một số bệnh vẫn có thể lây được ngay cả khi dùng bao cao su không đúng cách.
Bao cao su chỉ có thể bảo vệ như một rào cản lây nhiễm qua đường tình dục khi được sử dụng đúng cách. Dương vật cần được che chở với bao cao su ngay từ lúc bắt đầu quan hệ sẽ có hiệu quả ngăn lây nhiễm hữu hiệu trong quan hệ tình dục. Những khu vực cơ thể không được che chắn bởi bao cao su vẫn có thể bị lây nhiễm nhiều bệnh.
Sử dụng bao cao su đúng cách:
- Không mang bao cao su quá chặt ở cuối. Để lại 1,5 cm ở đầu bao dự phòng cho việc xuất tinh.
- Không đeo bao cao su quá rộng so với kích cỡ dương vật.
- Không được dùng lại bao cao su đã qua sử dụng hay lật ngược bao cao su để sử dụng.
- Không dùng bao cao su được làm bằng các chất không phải là cao su hoặc nhựa tổng hợp.
Lý tưởng nhất là cả hai đối tác sẽ nhận được xét nghiệm trước khi bắt đầu quan hệ tình dục. Trên thực tế, có nhiều loại bệnh không phát hiện được ngay lập tức sau khi tiếp xúc với mầm bệnh mà chỉ có thể phát hiện bằng xét nghiệm sau một thời gian phơi nhiễm nhất định.
Tiêm phòng Vaccine
Một số bệnh đã có vaccine có thể bảo vệ chống lại virus lây qua đường tình dục, chẳng hạn như viêm gan siêu vi B và một số loại HPV. Nên tiêm phòng trước khi bắt đầu quan hệ tình dục để đảm bảo được bảo vệ tối đa.
Không phải tất cả các bệnh lây truyền qua đường tình dục đều có triệu chứng hay biểu hiện triệu chứng ngay sau khi mắc bệnh. Trong một số trường hợp, người bệnh mang mầm bệnh nhưng hoàn toàn không có bất kì triệu chứng đáng kể nào, điều này đã làm tăng nguy cơ lây bệnh cho người khác. Một số bệnh lây truyền qua đường tình dục không được điều trị sẽ dẫn đến vô sinh, lây truyền cho cộng đồng và thế hệ sau. Bệnh cũng có thể diễn tiến mãn tính với nhiều biến chứng gây tử vong.
Các bệnh lây truyền qua đường tình dục cần được phòng ngừa hữu hiệu, sớm được chẩn đoán phát hiện bằng các phương pháp xét nghiệm để tiến hành điều trị và hạn chế việc lây truyền dịch bệnh.
Theo Bác sĩ Lê Đức Thọ, Khoa Da Liễu Bệnh viện Quốc tế City.
Thông tin chi tiết vui lòng liên hệ:
Khoa Da Liễu Bệnh viện Quốc tế City
Số 3, đường 17A, P. Bình Trị Đông B, Quận Bình Tân, TP.HCM.
ĐT: (8428) 6280 3333 (Máy nhánh 8191) để gặp nhân viên tư vấn.
Website: www.cih.com.vn.